0
Hunsawt nailo kum za val sung Zomi nam sung pan hong piang Laimal te amalmal in ahizong,
Khatkhat in ahi zong sittelna endik na kinei nuam hamtang ding in ka um mawh hi. Tua ahih man Zomi te leivui pan honglaam to Pasian hong piak lai thu mong sut in gen ding hi leng hun tampi lak kul ahih man in Tomkimcing in laimal ngawm hongpai mun theihsakna igen mopsawn nuam hi. Pasian piak lai mal khat kam khat 1050  sung pan in Laimal ngawm laimal ding 1930 ki in kizong kik ahihi. Tua laimal ngawm kizang te koi mah pan kila sawn hilo in akilak namun hongpian khiatna mun phincil kizen teldikna kong puak sawn hi.
Zomi ading Laimal ngawm vaihawm te Mipil masa te.
1. Pu Pau Cin Hau ( Laipian pa)
2. Pu Sian Khaw Cin.( Laipian pan tapa)
3. Pu Cin Khaw Gin. ( Zolai Sang Sia)
4. Pu Thang Cin Kham .( Zolai Sang Sia)
5. Pu Pau Za Dong ( Zolai Sang Sia) ahi uh hi.
Thu khat ah Pasian 1907 kum in Laipian tung ah Laiphel nih na kem in ci mangmuhna nei hi. M (18: 1) A koi cidan Lai phel nih keem in cih tel nailo kha ding ahihi.
Laimal ngawm tawh kipawl in ahuampi in Laimal / Laimungpi Consonnants 21 pha hi. Aw suaksak thei laimal Vowels 7 pha hi.  Aw ahuh Laimal ( Additional Letters  mal 9 pha ahihi.)
Hih laimal te koipan hong pai koipan kila hiamcih Zomi tampi in thei nuam ding in ka ngaih sun hi. Computer ah 2011 kum in kigelh theih pan hi a, Online alut ding in pilna siamna kisam lai ahih man in laimal hongpaina thu leh akilak na thu ahuam pi i kigen ding hi.

Zolai Consonnant's 21 koipan kipan kila hiam?

1. PA.. kici laimal pen Malkhat kam khat  ahi Donglengbu  tan 4 na , Dawng khat na Mal 2 na pan kila laimal ahihi

2.KA. kici laimal pen Malkhat kamkhat ahi IIbu  tan 1 adawng 4 amal 16 na pan kila laimal ahihi.
3. LA... kici laimal pen Minbu tan 2 Dawng 5 Mal 1 na pan kila laimal ahihi.
4. MA.. kici laimal pen Thuamzungbu tan 6 Adawng 10 na, Mal 1 na pan kila laimal ahihi.
5. DA.. kici laimal pen  IIbu tan 1, Dawng 7 , Mal 1 na pan kila laimal ahihi.
6. ZA..kici laimal  pen Min bu tan 2, Dawng 5 na, Mal 9 na pan kila laimal ahihi.
7.VA..kici laimal pen  Donglengbu Tan 3 na, Dawng 6 na, Mal 4 na pan kila laimal ahihi.
8. NGA..kici Laimal pen Minbu Tan 2, Dawng 3 na, Mal 2 na pan kila laimal ahihi.
9.HA..kici laimal pen IIbu Tan 1, Dawng 1, Mal 11 na pan akila laimal ahihi.
10. GA.. kici laimal pen Thuamzungbu  Tan 6, Dawng  5 na,  Mal 8 na pan kila  laimal ahihi.
11.KHA... kici laimal pen  Donglengbu Tan 2, Dawng 2, Mal 13 na pan kila laimal ahihi.
12. SXA.. kici laimal pen  IIbu Tan 1, Dawng 1, Mal 4 na pan kila laimal ahihi.
13. BA... kici laimal pen II bu Tan 1, Dawng 9, Mal 6 na pan kila laimal ahihi.
14. CHA/CA.. kici laimal pen  IIbu tan 1, Dawng 6, Mal 13 na pan kila laimal ahihi.
15. TA'a..kici laimal pen Dongleng bu Tan 3, Dawng 7, Mal  7 na pan kila laimal ahihi.
16. THA'a..kici laimal pen  IIbu Tan 1, Dawng 2, Mal 16 na pan kila laimal ahihi.
17. NA'a.. kici laimal pen Minbu Tan 2, Dawng 4, Mal  8 na pan ila laimal ahihi.
18. PHA' a.. kici laimal pen  IIbu Tan 1, Dawng 8, Mal 6 na pan kila laimal ahihi.
19. RA'.. kici laimal pen IIbu Tan 1, Dawng 1, Mal 1 na pan akila laimal ahihi.
20. FA.. kici laimal pen Thatukbu  Tan 5, Dawng 10, Mal 12 na pan kila laimal ahihi.
21.CHA kici laimal pen IIbu  Tan 1, Dawng 2, Mal 13 na pan kila laimal ahihi.
Zolai Vowel's laimal koipan kipan koipan kila hiam?

1.  AA.. kici laimal pen  IIbu Tan 1, Dawng 7, Mal 7 na pan kila laimal ahihi.
2. EE.. kici laimal pen Thatukbu Tan 5, Dawng 7 Mal 9 na pan kila laimal ahihi.
3. II... kici laimal pen IIbu Tan 1, Dawng 2, Mal 2 na pan kila laimal ahihi.
4. AW.. kici laimal pen Lunsiaabu Tan 4, Dawng 1, Mal 1 na pan kila laimal ahihi.
5. Uu.. kici laimal pen Minbu Tan 2 , Dawng 6, Mal 5 na pan kila laimal ahihi.
6. UA'a.. kici laimal pen Thatuk bu Tan 5,  Dawng 3, Mal 11 na pan kila laimal ahihi.
7.IA..kici laimal pen Thatuk bu Tan 5, Dawng 4, Mal 2 na pan kila laimal ahihi.

Awhuh laimal te ( Adiditional letters)
1. AP...kici laimal pen IIbu  Tan1, Dawng 4, Mal 18 na pan kila laimal ahihi.
2. AK ..kici laimal pen Thuamzung bu, Tan 6, Dawng 9, Mal 9 na pan kila laimal ahihi.
3. AT... kici laimal pen  IIbu Tan 1, Dawng 1, Mal 10 na pan kila laimal ahihi.
4. AM.. kici laimal pen IIbu Tan 1 Dawng 5, Mal 5 na pan kila laimal ahihi.
5. AN.. kici laimal pen IIbu Tan 1, Dawng 3, Mal 5 na pan kila laimal ahihi.
6. AR...kici laimal pen Thuamzungbu  Tan 6, Dawng 3, Mal 15 na pan kila laimal ahihi.
7. AU ..kici laimal pen IIbu  Tan 1, Dawng 4, Mal 4 na pan kila laimal ahihi.
8. ANG.. kici laimal pen IIbu Tan, 1, Dawng 2, Mal 3 na pan kila laimal ahihi.
9. AI... kici laimal pen Minbu Tan 2, Dawng, 2 Mal 18 na pan kila laimal ahihi.

Hau Thang

Post a Comment

 
Top