0
Annek Kawma Kihona



Nasep na zon ciang nang hong deih company pawlkhat in a siate uh nang tawh anne khawm ding, annek kawma kiho dingin hong sam thei uh hi. Na annek kawm un kiho bek hilo in kitheihtelna (personal interview) zong hipah ahih manin hong deih tuak lua in an hong nekpih pah cih hetloh ding hi. Na annek dan pan na kizat theih ding leh kizattheihloh ding, nasem dingin zattak ding maw zattaklo ding cih bangin hong ettelna uh ahi hi. Ankuang umkhawm siamlo mi khat pen nasem khawm dingin zong siamlo ding hi cih na hipah hi. Tua manin uliante in anne dingin hong sap ciang etlawm tak, kidawm tak, kimuang takin gamtang in. 


1. Annek ding thei khol in: Ulian khat in "'sun an' nekhawm ni in kiho ni" hong cih leh a mawkna in ann hong nekpih hetloh ding theipah inla, nang tung pan a theihnop dinga na upmawh teng na kigingkhol pah in. Annekna ding mun a gen pen ah bang ann teng kingah hiam cih kantel sim, en khol masa in. Anne taktak dinga na pai ciangin na nek ding theikhol in. Theihkholh a koih dingin ahi zongin 'ka theihsa om' bel ci samlo ding. A menu/laibu khawng en phot dingin a nek nuam mahmah ding, a tamlua lo, a nip khat vaikhak ding. A nek haksa na tel leh nesiam kei lecin buai gawp theih hi; kidop hoihzaw! Zu lamsang vaikhak kei in. Hong sawl teitei ahih kei leh zu peuhmah dawn kei zaw in. Zu hong khampih sawm teitei ahih leh lah a hoihbek thei in. Na mizia hong en hi gige hi. Singgah leh niangtui, coffee cihte bel dawn phamawhlo hi.


2. Kizep siam in: Kizep dan ding hong gen khol ahih kei buang leh a kilawm, a vallua lah ahilo in kizem in. Nik singlua, pheituam tom cih bang zang kei in. A kilawm ciangin kizem inla, uanglua tuan kei in. Kizem loh sangin themkhat kizem pen etlawm zaw, zahtakhuaizaw veve hi. 


3. Uliante mai ah an vaikhak kei in: Nang hong nekpih ding uliante mai ah nang an ding vaikhak daidai kei in. Ngakzo inla, gilkial lua bangin phe saisai kei in. Kimuang takin om inla, an duh lua bangin om kha kei in. An hong tun ciangin zong ama nek tawh kituak in damdam in ne in. Ngaklah lua leh nawhsa in nekhin pah kei in. Kam dim lua in an bak kei inla, tawmtawm in bak in; tua hileh hong hopih ciangin na dawnna nuam ding hi. An kam dim lua leh na pau kician lo ding ahih manin. 


4. An vaikhaksa nolhkik kei in: An na theih telloh na upmawh a na vaikhak khit khat nolh in pia kik kei in. Banghang hiam cih leh ansaite tawh na kiho dan ulianpa in nang hong encik gige hi. Na duh kei kik phial zongin lungdam takin a duh mahmah bangin la inla, lungdam ko siamtakin ne in. Uliante in midang tawh na kiho dan hong encik ahih lam phawk gige inla, kamdam, awnem, kamnel zang hamtang in. An buasak hiam, nang buaksuah hiam na hih leh zong heh kei inla nuihmai tawh nasemte hopih in. Na maitang hong kien ahih manin heh mel, maigum, thangpai mel pua kha kei in. Tua banga na kidop theih leh vai haksa phu kha lecin zong lungduai zo ding, maitai thei ding; hehna, thangpaihna, lungkiatna lak pan mite muh ah picingtak in om thei, kidek thei ding cih kilang hi. 


5. Na nasem khat bangin zong hopih siam in: Ulianpa pen nang tunga thunei ding, nang hong van ding ahih hangin nasem in hong kila nailo ahih manin nang tunga hitak nailo ahih manin tua na na annek sung uh nang nuaia bangin hiam, nang kikimpih bangin hopih kisin limlim in. Banghangin hih company ah sem na hiam? Bangtan semta na hiam? Bangteng nopsa, bangteng haksa sa na hiam cihte dong siam in. Nang kimuhna leh tua mun ah sem hile cin na lamette zong kuppih siam lel in. Tua hileh nang zong ni khat ni ciang ulian na suah ciang na nuaia semte na makaih siam ding dan tel pah ding hi. Hong muhna sangto hiaihiai ding hi. 


6. Ama hong dot hun ding ngak kawm in pilvang in: Nang hong nekpih ulian in nang tung pan zong theihnop honpi khat nei ahih manin hong dot ciangin na dawn pah theih nadingin na kigingkhol in. Hong dot mateng lah nang leh nang kigen pah saisai kei in. A tamzaw ah annek khit, gilvah khit ciang hong dong pan ding hi. Annek khit ciangin ciahpah ding bek lungsim ah koihlo dingin, kihona a kipanpan ding hi cih thei in. Niangtui dawn kawm, singgah nek kawm in kihona kipanpan zaw hamtang hi. 


7. Lungdam ko in: Nang hong hopih ulianpa tungah annek lim ciin lungdam ko inla, ann hong nekpih hangin zong lungdam ko in. An khamval a om hangin pua, ciahpih ut kei in. 


Tuhun ciangin hih banga kihona tam semsem ahih manin pilvang, kidawm siam, kamnel, kamkhum leh gamtat hoih tawh a gamtang siam tek dingin Topa in Zomi khangnote hong siamta hen. 


[Khangnote ading deihsakna tawh kong gelh hi. Ka lungdam].







Hau Za Cin

Phuitong Liim

Post a Comment

 
Top